Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie opóźnień w publikacji umów o unikaniu podwójnego opodatkowania z dnia 2013-04-08.

Adresat:
MINISTERSTWO FINANSÓW
Sygnatura:
RPO/551982/07/V/620.1 RZ
Data sprawy:
2013-04-08
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie opóźnień w publikacji umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Rzecznik powraca do problemu ogłaszania umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w trakcie roku podatkowego, w którym przepisy umowy są już stosowane do uzyskanych dochodów i podatków. Nadal niektóre z tych umów (np. umowa z Rządem Państwa Kataru, dwie umowy z Wyspą Man) są ogłaszane w Dzienniku Ustaw z opóźnieniem bądź też bardzo krótkim okresem vacatio legis. Zaistniała sytuacja spowodowała, że podatnikom nie była znana treść umów przed początkiem roku, od którego ich uregulowania stosowały się do dochodów i podatków. Może to stanowić podstawę do formułowania zarzutu naruszenia zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, wywiedzionej z klauzuli demokratycznego państwa prawnego wyrażonej w art. 2 Konstytucji RP. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o podanie przyczyn ogłoszenia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w trakcie roku, w którym postanowienia umowy miały już zastosowanie do osiąganych dochodów i podatków lub zaledwie z kilkudniowym wyprzedzeniem oraz o poinformowanie, jakie działania zamierza podjąć Minister Finansów w celu wyeliminowania zjawiska ogłaszania umów o unikaniu podwójnego opodatkowania bez zachowania odpowiedniego vacatio legis.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-05-08
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów (08.05.2013 r.) poinformował, że z treści ustawy o umowach międzynarodowych nie wynika jednoznacznie moment, w którym powinno nastąpić ogłoszenie ratyfikowanej umowy międzynarodowej. Regułą przyjętą przy umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania jest to, że wchodzą one w życie po notyfikowaniu przez każdą ze stron informacji o spełnieniu wymogów przewidzianych w ich prawie wewnętrznym, niezbędnych dla wejścia w życie umowy. Umowy takie przewidują w postanowieniach końcowych, po jakim czasie od otrzymania późniejszej notyfikacji wchodzą w życie (vacatio legis). Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują zwykle zastosowanie ich przepisów począwszy od pierwszego okresu podatkowego, który nastąpi po dniu wejścia w życie danej umowy. Ministerstwo Finansów, mając na uwadze znaczenie wątpliwości podniesionych w wystąpieniu Rzecznika, proponuje partnerom traktatowym w trakcie prowadzonych negocjacji zamieszczanie w umowach postanowień wprowadzających stosowną klauzulę vacatio legis. Jednakże, mając na uwadze to, że wprowadzenie vacatio legis może przesunąć obowiązywanie danej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania o rok oraz to, iż przepisy takich umów są co do zasady korzystne dla podatników, zdarza się, iż partnerzy traktatowi nie godzą się na zamieszczanie w umowie przedmiotowej klauzuli. W odpowiedzi przekazano również wyjaśnienia dotyczące przebiegu procedur ratyfikacyjnych, które miały miejsce w przypadku Kataru oraz Wyspy Man. Umowy te wprowadziły w relacjach z oboma państwami nowe, korzystne regulacje dotyczące spraw podatkowych, umożliwiające podatnikom unikanie podwójnego opodatkowania.