Wystąpienie do Ministra Administracji i Cyfryzacji w sprawie wymogu składania podpisu przy odbiorze przesyłek pocztowych z dnia 2013-05-20.
Wystąpienie do Ministra Administracji i Cyfryzacji w sprawie wymogu składania podpisu przy odbiorze przesyłek pocztowych.
Na kanwie sprawy badanej przez Rzecznika pojawił się problem natury generalnej, dotyczący składania podpisów przy odbiorze przesyłek pocztowych przez osobę z niepełnosprawnością ruchową, która nie jest w stanie takiego podpisu złożyć. Przepisy ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe przewidują zastępcze sposoby doręczenia przesyłek, wskazując jednak na konieczność udziału osoby trzeciej, która mogłaby za adresata pokwitować odbiór przesyłki. Odbiór może nastąpić do rąk dorosłego domownika, jak też przesyłka może zostać wydana osobie legitymującej się pełnomocnictwem, także pełnomocnictwem pocztowym. Ponadto przesyłka listowa rejestrowana, na pisemny wniosek adresata złożony w odpowiedniej placówce pocztowej, z wyłączeniem przesyłek kurierskich, może być doręczona do oddawczej skrzynki adresata, a zatem bez konieczności każdorazowego pokwitowania. Takie doręczenie dotyczy jednak tylko przesyłek poleconych listowych. W praktyce nie zawsze jest możliwe skorzystanie przez osobę niepełnosprawną z pomocy osoby trzeciej w chwili odbioru przesyłki. Na podstawie przepisów Prawa pocztowego brak jest jednak możliwości odbioru przesyłki wymagającej pokwitowania przez osobę, która nie może lub nie umie się podpisać. Opisany problem może być istotny z perspektywy dostępu do usług użyteczności publicznej, takich jak usługi pocztowe, przez osoby, które ze względu na niepełnosprawność nie mogą pokwitować odbioru przez złożenie podpisu. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w sprawie. W wystąpieniu do Ministra Administracji i Cyfryzacji Rzecznik prosi ponadto o rozważenie możliwości przeprowadzenia zmian legislacyjnych zmierzających do uregulowania przestawionego problemu.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji (17.09.2013 r.) poinformowała, że przekazany przez Rzecznika Praw Obywatelskich sygnał jest pierwszym zgłoszonym przypadkiem wskazującym na występowanie jakichkolwiek trudności w odbiorze przesyłek rejestrowanych przez osoby niepełnosprawne. Przepisy Prawa pocztowego wprowadzają szeroki katalog rozwiązań umożliwiających odbiór przesyłek pocztowych zarówno bezpośrednio przez adresata, jak i upoważnioną "osobę trzecią". Problem doręczania przesyłek rejestrowanych adresatowi lub upoważnionej osobie za pokwitowaniem odbioru ma niezwykle istotne znaczenie z punktu widzenia nałożonego na operatora pocztowego obowiązku zachowania tajemnicy pocztowej, w tym tajemnicy korespondencji, a także odpowiedzialności odszkodowawczej za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi pocztowej. W odpowiedzi przedstawiono propozycję wprowadzenia do ustawy - Prawo pocztowe przepisu, zgodnie z którym możliwe byłoby potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej przez doręczającego. Aby zapobiec sytuacjom możliwych nadużyć, przepis ten określałby wymóg umieszczenia na potwierdzeniu odbioru daty doręczenia, imienia i nazwiska osoby, której przesyłkę doręczono, przyczyny braku własnoręcznego podpisu adresata, cech dokumentu potwierdzającego rodzaj niepełnosprawności oraz podpis doręczającego. Projektowana zmiana będzie mogła być wprowadzona przy najbliższej nowelizacji ustawy - Prawo pocztowe. Konieczne będzie także znowelizowanie rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji w sprawie warunków wykonywania usług powszechnych przez operatora wyznaczonego, a także dostosowanie regulaminów świadczenia usług pocztowych przez operatorów pocztowych.