Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie indywidualnych interpretacji podatkowych z dnia 2013-06-03.
Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie indywidualnych interpretacji podatkowych.
Rzecznik Praw Obywatelskich, na kanwie otrzymywanych skarg, porusza w wystąpieniu problem niejasnych, wieloznacznych przepisów prawa podatkowego. System polskiego prawa podatkowego opiera się przede wszystkim na mechanizmie samoobliczenia podatku. Oznacza to, że na podatniku spoczywa ciężar ustalenia wysokości należnego podatku. Prawo podatkowe powinno więc być na tyle jasne, aby podatnik mógł samodzielnie dokonać jego wykładni na potrzeby uiszczenia podatku. Niestety, obowiązujące przepisy prawa podatkowego nie spełniają tego warunku. Ze względu na skomplikowanie systemu podatkowego ustawodawca wprowadził urzędowe interpretacje podatkowe. Mają one niewątpliwie charakter gwarancyjny z punktu widzenia poszczególnych podatników. Jednak w istocie są też symbolem legislacyjnej porażki i wyrazem normatywnego przekonania, że obowiązujące prawo podatkowe jest niejasne i wymaga skomplikowanych zabiegów interpretacyjnych. Ustawodawca uzależnił możliwość skorzystania z interpretacji podatkowej m. in. od przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej danego stanu faktycznego. Aby spełnić ten wymóg, podatnik powinien mieć pewien zasób wiedzy na temat prawa podatkowego. Prowadzi to do wniosku, że interpretacje podatkowe służą tylko tym, którzy posiadają taką wiedzę bądź też skorzystają na warunkach komercyjnych z pomocy prawnej podmiotów dysponujących taką wiedzą. Sam mechanizm interpretacji podatkowych byłby zbędny, gdyby prawo podatkowe odpowiadało konstytucyjnej zasadzie określoności i pewności prawa. Wprowadzenie do systemu podatkowego interpretacji podatkowych stało się swoistym usprawiedliwieniem dla zaniechania wysiłków na rzecz uproszczenia prawa podatkowego. Zdaniem Rzecznika konieczna jest reforma systemu prawa podatkowego i jego radykalne uproszczenie. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie stanowiska w tej sprawie.
Minister Finansów (04.07.2013 r.) nie zgodził się ze stanowiskiem przedstawionym w wystąpieniu Rzecznika. Problem skomplikowania polskiego prawa podatkowego wydaje się być immanentną cechą każdego systemu prawa podatkowego. Polska administracja podatkowa rozwinęła wiele form kontaktu z podatnikiem ukierunkowanych na wyjaśnienie treści norm prawa podatkowego. Kluczowe znaczenie mają tu interpretacje indywidualne, ale należy także wspomnieć o infolinii Krajowej Informacji Podatkowej i broszurach informacyjnych. Obowiązujący w Polsce system interpretacji podatkowych charakteryzuje się, na tle innych krajów, znaczącą otwartością i transparentnością. Z wnioskiem o wydanie interpretacji może wystąpić zasadniczo każdy zainteresowany uzyskaniem stanowiska administracji podatkowej w jego indywidualnej sprawie podatkowej. W odróżnieniu od większości innych systemów polskie interpretacje podatkowe podlegają kontroli sądów administracyjnych. Polskie interpretacje nie są formalnie wiążące dla organów podatkowych. Jednakże Ordynacja podatkowa stanowi dla podatnika bardzo szeroką ochronę. Zastosowanie się do interpretacji stanowi gwarancję, że wnioskodawca nie zostanie narażony na negatywne konsekwencje z tego tytułu. Interpretacja podatkowa jest skierowana przede wszystkim do osób, które nie mają dostatecznej wiedzy jak prawidłowo wywiązywać się z obowiązków podatkowych. Stąd też, nie jest wymagane, aby ocena prawna miała być przedstawiona w sposób profesjonalny i wyczerpujący. Wystarczy, że wnioskodawca określi, jakie - jego zdaniem - wystąpią skutki podatkowe związane ze stanem faktycznym, którego dotyczy wniosek o wydanie interpretacji. Popularność interpretacji indywidualnych jako formy wsparcia przez państwo podatników w rozwiązywaniu problemów podatkowych świadczy, że środki budżetowe zainwestowane w ten system są dobrze wykorzystane, służą efektywnie obywatelom i wspierają dobrowolne wykonywanie obowiązków podatkowych.