Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie zasad prowadzenia egzekucji z rachunku bankowego z dnia 2013-07-29.
Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie zasad prowadzenia egzekucji z rachunku bankowego.
Do Rzecznika Praw Obywatelskich coraz częściej napływają skargi, z których wynika, że w sytuacji gdy organ egzekucyjny dokonuje zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego, na podstawie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, jest ono skuteczne w odniesieniu do wszystkich rachunków bankowych zobowiązanego. W praktyce banki automatycznie dokonują blokady na każdym z rachunków do wysokości egzekwowanej kwoty, nawet jeżeli na jednym z nich znajdują się wystarczające środki na uregulowanie należności. W konsekwencji następuje ograniczenie dostępu zobowiązanego do znacznie wyższych środków niż egzekwowana wierzytelność. Paradoksalnie, im więcej rachunków bankowych posiada zobowiązany, tym wyższa kwota zostaje zablokowana. Taki stan rzeczy jest nie do zaakceptowania w demokratycznym państwie prawa. W opinii Rzecznika obowiązujące przepisy dotyczące zasad prowadzenia egzekucji z rachunku bankowego są wadliwie ukształtowane. Zgodnie z przepisami, zajęcie wierzytelności jest skuteczne w odniesieniu do rachunków bankowych zobowiązanego prowadzonych przez bank, niezależnie od tego, czy organ egzekucyjny wskazał w zawiadomieniu o zajęciu numery tych rachunków. Wątpliwości dotyczą sytuacji, gdy organ egzekucyjny wskazał konkretny rachunek bankowy. Według poglądów części doktryny, zajęcie wywołuje skutek nie tylko w stosunku do tego rachunku, ale także do pozostałych rachunków zobowiązanego prowadzonych przez bank powiadomiony o zajęciu. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie.
Minister Finansów (02.09.2013 r.) wyjaśnił, że praktyka blokowania przez banki dostępu do środków zgromadzonych na rachunkach bankowych ponad kwotę egzekwowanych należności pieniężnych jest niedopuszczalna. Minister Finansów zwrócił się do Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego o podjęcie działań nadzorczych w zakresie nieprawidłowości w postępowaniu banków realizujących zajęcia rachunków bankowych i przekazał kopię wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich. Ponadto poinformował, że w ramach planowanych zmian legislacyjnych w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji rozważana jest zmiana przepisów regulujących egzekucję z rachunku bankowego oraz przepisów umożliwiających przeprowadzenie przez administracyjne organy egzekucyjne kontroli prawidłowości realizacji zajęcia egzekucyjnego przez banki. Administracyjne organy egzekucyjne, które dokonują zajęć rachunków bankowych, nie posiadają bowiem uprawnień do przeprowadzenia kontroli banków jako dłużników zajętej wierzytelności w zakresie realizacji przez nie zajęć egzekucyjnych.