Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnego terminu postępowania mandatowego z dnia 2013-08-23.
Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnego terminu postępowania mandatowego.
Na tle spraw badanych w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich ujawnił się problem dotyczący przewidzianego w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia 180-dniowego terminu, w trakcie którego funkcjonariusz uprawniony jest do nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego za wykroczenie stwierdzone za pomocą przyrządu kontrolno-pomiarowego lub urządzenia rejestrującego. Przed zmianą przepisów w 2010 r. obowiązywał w omawianym zakresie termin 30-dniowy. W skargach kierowanych do Biura RPO podnoszone są zarzuty, że termin 180 dni jest zbyt długi. Otrzymanie wezwania, nierzadko po kilku miesiącach od daty wykroczenia, przy jednoczesnej odmowie prawa wglądu w akta sprawy, w tym przy braku możliwości zapoznania się ze zdjęciem z fotoradaru, nierzadko czyni niemożliwym do spełnienia obowiązek wynikający z ustawy - Prawo o ruchu drogowym, polegający na wskazaniu, komu właściciel lub posiadacz pojazdu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Istnieje potrzeba urealnienia 180-dniowego terminu, tak aby funkcjonariusze mieli dostateczny czas na przeprowadzenie niezbędnych czynności wyjaśniających, a jednocześnie, aby została zrealizowana zasada szybkości postępowania mandatowego. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie.
Minister Sprawiedliwości (15.10.2013 r.) wyjaśnił, że 180-dniowy termin umożliwiający stosowanie postępowania mandatowego należy uznać za racjonalny zarówno z punktu widzenia organów prowadzących postępowanie mandatowe, jak również sprawców ujawnionych wykroczeń, bowiem daje on realną szansę zakończenia podjętych czynności nałożeniem grzywny w postaci mandatu karnego bez angażowania sądów do prostych spraw, jak również pozwala sprawcy wykroczenia na uniknięcie negatywnych konsekwencji wynikających ze skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Wskazany termin jest terminem maksymalnym przewidzianym do wyjątkowych przypadków uzasadnionych okolicznościami. Z wyjaśnień przekazanych przez Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki morskiej wynika, że Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym w Głównym Inspektoracie Transportu Drogowego wysyła zapytania do właścicieli pojazdów po upływie kilku dni od ujawnienia wykroczenia przez urządzenie rejestrujące, zaś przekroczenie terminów dla postępowania mandatowego występuje wyłącznie z winy uczestników postępowania.