Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie niejednolitego stosowania przez wojewodów przepisów dotyczących bonifikaty od opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności z dnia 2013-10-15.

Adresat:
MINISTERSTWO TRANSPORTU BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ
Sygnatura:
RPO/734213/13/IV/408.7 RZ
Data sprawy:
2013-10-15
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie niejednolitego stosowania przez wojewodów przepisów dotyczących bonifikaty od opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę w wystąpieniu na problem niejednolitej wykładni przepisu ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, zgodnie z którym organ właściwy do wydania decyzji może udzielić bonifikaty od opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa - na podstawie zarządzenia wojewody. Zgodnie z wykładnią stosowaną przez Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, a także niektórych wojewodów, zarządzenia te powinny być wydawane w indywidualnych sprawach administracyjnych, w ramach konkretnego postępowania o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Zgodnie z tym stanowiskiem wojewoda nie ma obowiązku wydania generalnego zarządzenia określającego warunki udzielenia bonifikat. Odmienne stanowisko zajmują wojewodowie, którzy w oparciu o ten sam przepis wydali generalne zarządzenia określające warunki udzielania bonifikat od opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa. Obowiązek wydania generalnych zarządzeń został potwierdzony w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w sprawie i rozważenie potrzeby podjęcia działań mających na celu zmianę obowiązujących przepisów w zakresie przedstawionym w wystąpieniu.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-11-15
Opis odpowiedzi:

Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (15.11.2013 r.) stwierdził, iż brak jest potrzeby podejmowania prac legislacyjnych w celu nowelizacji przepisu art. 4 ust. 7 ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Nowelizacja dokonana w 2009 roku ukształtowała treść tej regulacji w sposób, który zapewnia organom swobodę w decydowaniu o możliwości udzielenia, zakresie i wysokości bonifikat udzielanych od należności za nabycie prawa własności nieruchomości. Przepis ten nie budzi wątpliwości organów, do których jest adresowany, a praktyka jego stosowania jest jednolita. Polemikę z treścią tej regulacji podnosili dotychczas jedynie użytkownicy wieczyści, którym nie udzielono bonifikaty od opłaty z tytułu przekształcenia praw. Wpływy z opłat z tytułu przekształcenia zasilają budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego. W niektórych przypadkach, z uwagi na interes ekonomiczny właściciela nieruchomości (Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego), nie jest uzasadnione udzielanie bonifikat od opłat należnych temu właścicielowi za trwałe wyzbycie się nieruchomości z zasobu publicznego. Organy upoważnione do kształtowania polityki gospodarczo-ekonomicznej na danym obszarze (wojewoda/organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego) powinny mieć zatem zapewnioną swobodę w podejmowaniu rozstrzygnięć w przedmiotowym zakresie.