Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie konsekwencji dla polskich podatników wynikających z przepisów prawa amerykańskiego nakazujących zbieranie danych o podatnikach za granicą z dnia 2013-11-18.
Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie konsekwencji dla polskich podatników wynikających z przepisów prawa amerykańskiego nakazujących zbieranie danych o podatnikach za granicą.
Zaniepokojenie Rzecznika Praw Obywatelskich wzbudziło podjęcie przez polskie władze działań zmierzających do zawarcia między Polską i USA porozumienia o przekazywaniu informacji o rezydentach podatkowych Stanów Zjednoczonych Ameryki na potrzeby kontroli skarbowej, związanego z amerykańską ustawą o ujawnianiu informacji finansowych o rachunkach zagranicznych na cele podatkowe (FATCA). Istnieje uzasadniona wątpliwość, czy wprowadzenie proponowanych mechanizmów transferu danych będzie zgodne z konstytucyjnym standardem ochrony prywatności. Zawarcie porozumienia wiąże się z nałożeniem konkretnych obowiązków na instytucje finansowe działające w Polsce. Banki, fundusze inwestycyjne i firmy ubezpieczeniowe będą musiały dostosować swoje wewnętrzne systemy do FATCA i wprowadzić mechanizmy pozwalające na identyfikację osób podlegających ustawie oraz agregację ich danych. Nałożenie tych obowiązków może stanowić ingerencję w wolność działalności gospodarczej polskich przedsiębiorstw. Przed podjęciem zobowiązań międzynarodowych należy przeanalizować czy konieczne do realizacji tych zobowiązań zmiany polskiego prawa będą dopuszczalne w związku z konstytucyjnymi wymaganiami wobec ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela. Powstaje wątpliwość czy przekazywanie danych o rachunkach bankowych polskich obywateli amerykańskiej administracji w celu uszczelnienia amerykańskiego systemu podatkowego będzie dopuszczalne konstytucyjnie. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie wyjaśnień w sprawie.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów (10.12.2013 r.) poinformował, że amerykańska ustawa o ujawnianiu rachunków zagranicznych miała zobligować zagraniczne instytucje finansowe do zawierania porozumień z amerykańską administracją skarbową (IRS) dla celów weryfikacji prawidłowości zobowiązań podatkowych rezydentów podatkowych. Ponieważ podpisanie porozumień bezpośrednio z IRS byłoby niezgodne z prawem UE oraz krajowym w zakresie m.in. ochrony danych osobowych oraz ochrony tajemnicy bankowej, USA zaproponowały państwom zawieranie porozumień międzyrządowych (IGA). Amerykańskie przepisy FATCA zaczną obowiązywać 1 lipca 2014 r. Ministerstwo Finansów wystąpiło do Prezesa Rady Ministrów z wnioskiem o zgodę na wynegocjowanie IGA pomiędzy Polską a USA. Wystąpienie z tym wnioskiem poprzedzone było konsultacjami międzyresortowymi, w tym z Rządowym Centrum Legislacji, w trakcie których nie zgłoszono zastrzeżeń co do potencjalnej negatywnej interakcji jej postanowień z materią praw i swobód obywatelskich. Po otrzymaniu tej zgody we wrześniu 2013 r. przeprowadzono rundę negocjacji IGA w Waszyngtonie, zakończoną parafowaniem tekstu Umowy FATCA. Odpowiednie porozumienia z USA zawarło także wiele państw europejskich. Istotą Umowy FATCA jest opisanie procedur, które powinny zostać przeprowadzone przez instytucje finansowe dla celów identyfikacji rachunków posiadanych przez amerykańskich rezydentów podatkowych. Sama wymiana informacji między administracją podatkową Polski i USA dokonywana będzie na podstawie dwustronnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub Konwencji z 1988 r., do której obydwa kraje przystąpiły. Umowa FATCA, która będzie podlegała w Polsce ratyfikacji w drodze ustawy, spełni wymagania konstytucyjne związane z zapewnieniem ochrony informacji wymienianych na jej podstawie.