Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie pobierania opłat za naukę i opiekę w publicznych przedszkolach z dnia 2013-11-27.

Adresat:
MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ
Sygnatura:
RPO/748010/13/I/106.9 RZ
Data sprawy:
2013-11-27
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie pobierania opłat za naukę i opiekę w publicznych przedszkolach.

Skargi obywateli zwróciły uwagę Rzecznika Praw Obywatelskich na zmianę przepisów regulujących kwestię pobierania opłat za naukę i opiekę w publicznych przedszkolach. Zgodnie z przepisami ustawy o systemie oświaty, koszt godziny opieki wykraczającej poza realizację podstawy programowej nie może przekraczać 1 zł. Część rodziców obawia się, że określenie górnej granicy wysokości opłaty spowoduje obniżenie jakości nauczania, zubożenie oferty zajęć dodatkowych oraz wykluczenie możliwości zorganizowania lekcji prowadzonych przez specjalistów niebędących pracownikami przedszkola. Wprowadzone zmiany przepisów służą realizacji postulatu równego i powszechnego dostępu do edukacji przedszkolnej. Rodzice wskazują jednak, że wraz z wejściem w życie nowych przepisów wiele przedszkoli zrezygnowało z prowadzenia zajęć niewynikających z podstawy programowej, ale stanowiących jej cenne uzupełnienie, w tym przede wszystkim zajęć z języka obcego. Rzecznik prosi o rozważenie możliwości uzupełnienia obowiązującej podstawy programowej o dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci w wieku przedszkolnym zajęcia z podstaw języka obcego. Zdaniem rodziców brak jednolitej wykładni przepisów ustawy o systemie oświaty prowadzi do różnic w standardzie nauki i opieki w różnych gminach. Część organów prowadzących ograniczyła liczbę dodatkowych zajęć, część jednak przyjęła interpretację, zgodnie z którą rady rodziców mogą zbierać dobrowolne składki lub gromadzić środki z innych źródeł (np. pozyskiwać sponsorów) i przeznaczyć uzyskane pieniądze na zorganizowanie zajęć edukacyjnych zgodnie z życzeniem rodziców. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-12-10
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej (10.12.2013 r.) poinformował, że głównym celem ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty jest zniesienie barier w upowszechnianiu wychowania przedszkolnego oraz zagwarantowanie każdemu dziecku możliwości uczestniczenia w zajęciach prowadzonych w przedszkolu bez względu na status materialny rodziny. Zagwarantowanie takiej oferty należy do zadań samorządów gminnych i dyrektorów przedszkoli. Od września 2013 r. gminy otrzymują dotację celową z budżetu państwa, zapewniającą środki na rozwój wychowania przedszkolnego, w tym na zwiększenie liczby miejsc w placówkach oraz poprawę jakości i warunków wychowania przedszkolnego. W każdym przedszkolu realizowany jest program wychowania przedszkolnego, który uwzględnia podstawę programową. Nauczyciele mają obowiązek prowadzenia różnorodnych zajęć edukacyjnych i wychowawczych, dostosowanych do potrzeb i możliwości dziecka. Aktualnie w resorcie prowadzone są prace nad zmianą podstawy programowej wychowania przedszkolnego w zakresie wprowadzenia do niej języka obcego. Dodatkowo w bieżącym roku szkolnym, w ramach sprawowanego przez kuratorów oświaty nadzoru pedagogicznego, zostaną przeprowadzone kontrole mające na celu sprawdzenie organizacji zajęć dodatkowych.