Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie minimalnych stawek za czynności adwokackie i czynności radców prawnych z dnia 2014-02-28.
Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie minimalnych stawek za czynności adwokackie i czynności radców prawnych.
Analiza skarg wpływających do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich ujawniła problem zgodności z Konstytucją RP niektórych przepisów regulujących materię minimalnych stawek za czynności adwokackie i czynności radców prawnych.
Zdaniem Rzecznika § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, w zakresie, w jakim uzależnia wysokość stawki minimalnej za czynności adwokackie od wartości przedmiotu sprawy oraz wartości egzekwowanego roszczenia oraz § 6 tego rozporządzenia, a także § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w zakresie, w jakim uzależnia wysokość stawki minimalnej za czynności radców prawnych od wartości przedmiotu sprawy oraz od wartości egzekwowanego roszczenia oraz § 6 tego rozporządzenia są niezgodne z treścią upoważnień ustawowych zawartych w ustawie – Prawo o adwokaturze oraz ustawie o radcach prawnych. Minister Sprawiedliwości miał określić w rozporządzeniu stawki minimalne za czynności adwokackie i czynności radców prawnych, mając na względzie rodzaj i zawiłość sprawy oraz wymagany nakład pracy adwokata (radcy prawnego). Upoważnienia ustawowe nie zawierają umocowania do uzależnienia w rozporządzeniach minimalnej stawki za czynności adwokackie i czynności radców prawnych od wartości przedmiotu sprawy. W ocenie Rzecznika uzależnienie w kwestionowanych przepisach stawki minimalnej od wartości przedmiotu sprawy nastąpiło z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego. W rezultacie kwestionowane przepisy są też niezgodne z art. 92 ust. 1 zd. 1 Konstytucji RP.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego Minister Sprawiedliwości nie wyszedł poza podstawowe ramy zakreślone przez ustawodawcę w przepisie upoważniającym. Ustawodawca w wytycznych posługuje się pojęciami niedookreślonymi, które następnie organ wydający akt wykonawczy musi wypełnić treścią normatywną, aby je prawidłowo zrealizować. Zdaniem Trybunału nie można w jednoznaczny sposób przyjąć, że pojęcie „rodzaju spraw” nawiązuje wyłącznie do jakiegoś jedynego kryterium, według którego następuje wyróżnianie spraw, gdyż ustawodawca nie zawarł żadnych wskazówek w tym zakresie. Posłużenie się przez ustawodawcę takim ogólnym pojęciem wskazuje na to, że Ministrowi Sprawiedliwości został pozostawiony margines swobody.