Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie opieki medycznej nad noworodkami po wypisaniu ze szpitala.

Rzecznik Praw Obywatelskich sygnalizuje w wystąpieniu, iż obowiązujące przepisy prawa i praktyka nie gwarantują ciągłości opieki zdrowotnej nad noworodkiem po opuszczeniu podmiotu leczniczego. W ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przyjęto konstrukcję udzielania świadczeń zdrowotnych na podstawie dokonanego przez świadczeniobiorcę (ubezpieczonego) wyboru świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (tj. lekarza, pielęgniarki i położnej poz). Rozwiązanie to niesie za sobą jednak określone konsekwencje. Zaniechanie przez rodziców (przedstawicieli ustawowych) wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej, pozbawia noworodka profilaktycznej opieki zdrowotnej tj. m.in. porady patronażowej lekarza, badań bilansowych, szczepień ochronnych, wizyt patronażowych pielęgniarki i położnej. Oznacza to, że w praktyce poza opieką medyczną pozostaje pewna grupa noworodków, w tym noworodki znajdujące się w domu bezpośrednio po opuszczeniu szpitala, a zatem wymagające szczególnej troski i opieki. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o podjęcie działań mających zapewnić dzieciom bezpieczeństwo zdrowotne, w tym faktyczną ciągłość opieki zdrowotnej nad noworodkiem po opuszczeniu podmiotu leczniczego.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Zdrowia (23.07.2014 r.) zapewnił, że poprawa jakości i skuteczności opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem są ważnym elementem polityki zdrowotnej rządu polskiego, w tym Ministerstwa Zdrowia. Konsekwentne działania podejmowane od wielu lat w tym zakresie wskazują, że opieka ta ulega poprawie, czego przykładem jest systematyczne obniżanie się wskaźnika umieralności niemowląt, w tym umieralności okołoporodowej. Obowiązujące przepisy w zakresie opieki nad matką i dzieckiem są spójne i zapewniają ciągłość opieki po opuszczeniu podmiotu leczniczego, zarówno nad matką, jak i noworodkiem. Niepożądane zjawiska, w tym zdarzający się brak ciągłości opieki nad noworodkiem, są wynikiem niewłaściwych wyborów, czy wręcz braku troski rodzicielskiej. W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 r. w sprawie standardów postępowania oraz procedur medycznych przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem, wprowadzono przepis nakładający na osobę sprawującą opiekę obowiązek skierowania kobiety ciężarnej pomiędzy 21 a 26 tygodniem ciąży do położnej podstawowej opieki zdrowotnej w celu objęcia jej opieką w miejscu, w którym będzie przebywała po porodzie. Duże znaczenie ma też edukacja kobiet ciężarnych. W związku z tym podczas porad udzielanych kobietom ciężarnym w drugiej połowie ciąży uwzględniane jest praktyczne i teoretyczne przygotowanie do porodu, połogu, karmienia piersią i rodzicielstwa. Ponadto Ministerstwo Zdrowia przygotowało informator dla kobiet w ciąży, zawierający najważniejsze informacje.